COLUMN
Leestijd ongeveer 2 minutenMart Boden’s taak in deze tijd
Leestijd ongeveer 2 minuten
“Nou ik wist niet dat praten over energie zo leuk kon zijn. Dit was echt een heel aangenaam gesprek.” Haar man valt haar bij: “het is altijd leuk om over energie te praten, zei ik je toch.” Zij maakte de afspraak omdat een vriendin haar erop wees. Ze dacht dat het over radiatorfolie en tochtstrippen ging en dat het in een kwartiertje gepiept was. Maar dat een wandeling door haar huis, haar energierekening en haar dag zoveel nieuwe inzichten zouden opleveren, verwachtte ze niet. En dat haar man ook nog even zijn bespiegelingen op kernenergie en aardwarmte kwijt kon, was ook fijn. Zij draaien de thermostaatknop in de keuken een tandje lager en energiecoach Mart Boden stapte na afloop weer goedgemutst op zijn fiets.
Mart gaat zo’n drie tot zes keer per week op huisbezoek bij Amsterdammers die daar via !Woon om vragen. Hij bezocht al meer dan tweehonderd huishoudens. Mart treft daarbij mensen zoals bovenstaand echtpaar. Ze hebben vaak maar één vraag: doe ik het goed? Zij meten dat dikwijls af hun voorschotbedrag. Hij leert hen beter en dieper naar de cijfers te kijken, naar de oorzaken van de stijging of daling. Waar bevinden zich de belangrijkste energieverslinders en hoe kunnen ze daarachter kunnen? Dat een apparaat wat elke dag energie verbruikt meteen 365 keer meetelt, en dat bijvoorbeeld een oude vriezer daarom grote gevolgen heeft voor de energierekening.
Sommige mensen die hij bezoekt zitten met de jas op de bank of gaan na het avondeten in bed liggen. Zij worden geregeerd door angst voor een hoge rekening of ze laten zich leiden door apocalyptische mediaberichten. Als ze in de problemen komen, wijzen ze al snel naar hun speciale situatie (astma, reuma, kat), maar ook naar de energiemaatschappij en de politiek. Mart leert ze om aan de hand van cijfers binnen de marges te blijven zonder de kwaliteit van leven naar een bedenkelijk niveau te verlagen. Euro’s, dat begrijpt men wel. Maar kWh en m3 is voor hen vaak een brug te ver.
Energiecoach Mart is vrijwilliger bij !Woon, een organisatie met meer dan honderd vrijwilligers, die informatie en advies aan bewoners geeft in Amsterdam. Hij werkte veertig jaar in het bedrijfsleven, veelal met cijfers. Na zijn pensionering maakte hij zich zorgen over hoe ‘gewone mensen’ hun kennis en vaardigheden op het terrein van gecijferdheid op peil kunnen houden. Zijn voorlichtende werk gaat vooral over het speuren naar waar het bij het energiegebruik van de individuele hulpvrager echt om gaat. Welke alternatieven heeft de hulpvrager? Wat werkt en wat niet?
Voordat Boden energiecoach werd, was hij al een jaar op zijn zolderkamer bezig te bedenken hoe hij mensen kon bereiken. Hij wil hen de goede dingen van data, cijfers en indicatoren bijbrengen. Via zijn huisbezoeken als energiecoach lukt hem dat en werkt hij aan het lerend vermogen van de Amsterdammers, waardoor de mensen die hij bezoekt zich meer autonoom en competent voelen. Mart ziet zijn vrijwilligerswerk als zijn taak in deze tijd.