Leestijd ongeveer 2 minuten

‘Weet je dat je niet bent uitgenodigd voor de borrel?’ vroeg mijn oud-collega afgelopen week. Voor deze jaarlijkse bijeenkomst voor medewerkers had de directie van mijn oude school ook gepensioneerden gevraagd te komen. Ik ben sinds september 2018 met pensioen, maar kreeg geen bericht. Tijdens de borrel deelde de directie aan mijn oud-collega’s opgewekt mee dat ik niet welkom was.

Na mijn pensioen had ik de vrijheid om mijn analyse van het marktdenken van het ROC op papier te zetten. Ik schreef een kritisch artikel getiteld ‘Hoe mannen in pakken van het mbo een onderwijsfabriek maakten’ in Vrij Nederlandvan 21 september 2018. Ik stelde het salaris, boven de Balkenende-norm, van de voorzitter van de Raad van Bestuur aan de kaak. Vervolgens ontving ik honderden reacties. Velen herkenden het door mij geschetste beeld, ook in andere grote scholen in het land. Tweede Kamerleden stelden naar aanleiding van het artikel vragen aan de Minister van Onderwijs.

Het is treurig dat het management van een door de overheid gesubsidieerde onderwijsinstelling kritische medewerkers ‘oude zure vrouwen’ noemt.Toen ik nog bij het ROC van Amsterdam werkte werd ik, omdat ik openlijk kritiek uitte in de media, al een aantal keren door het management een ‘oude zure vrouw’ genoemd. Mijn ontslag lag regelmatig op de loer. In functioneringsgesprekken beoordeelde mijn leidinggevende mij regelmatig als bovengemiddeld goed, maar toch liet mijn directeur mij heel makkelijk vallen tegenover het bovenschools management. 

De mogelijkheid om over het beleid van de school een debat te voeren werd de afgelopen jaren steeds kleiner, evenals de kans dat beleid te beïnvloeden. ‘Wat er in de praktijk werkt’ stond centraal waardoor gesprekken over ‘wat goed Mbo-onderwijs is’ als niet-relevant naar de achtergrond verdwenen. Als werknemer van deze school was het je taak zo goed mogelijk een activiteit (examinering, stages, taalonderwijs) te organiseren en uit te voeren. Het aantal leerlingen en activiteiten moest groeien en een constante vernieuwing van het onderwijs werd ingezet. De laatste vernieuwing was de invoering van het gepersonaliseerd leersysteem. Dat moest ervoor zorgen dat het onderwijs effectiever en efficiënter wordt.

Eind vorig jaar werd mijn privé-mailadres op de server van de school geblokkeerd. Ik kon oud-collega’s niet meer mailen en zij konden mij niet langer bereiken vanaf hun ROC-account. De voorzitter van de ondernemingsraad kwam hierachter, omdat zijn mailtjes aan mij onbeantwoord bleven. Hij deed navraag bij de ICT-dienst en vervolgens bleek dat deze dienst in opdracht van de Raad van Bestuur mijn mailadres blokkeerde.

Het is treurig dat het management van een door de overheid gesubsidieerde onderwijsinstelling kritische medewerkers ‘oude zure vrouwen’ noemt. Van een schoolleiding, die toch bij uitstek een voorbeeld van goed burgerschap moet zijn, zou je dat niet verwachten. Het belang van fatsoen bij leiderschap is breder in de samenleving weg. Zie daarvoor het debat tussen Denk en de PVV in de Tweede Kamer, de proefballonnen van Klaas Dijkhoff en de uitlatingen van Johan Derksen op de TV. Mensen die zich zo uitlaten en gedragen staan symbool voor de verrotte cultuur. In een aantal grote MBO-instellingen en breder in de samenleving, waar het idee dat leiderschap ook bestaat uit het geven van het goede voorbeeld al langer iets van vervlogen tijden lijkt.